De Wetterse connectie (bis)

Op het internet mag de belangstelling voor De Rechtvaardige Rechters misschien tanen, in Wetteren is dat allerminst het geval. In de gemeente van hoofdverdachte Arsène Goedertier is bijna alles wat je rond de diefstal organiseert, snel uitverkocht.

Zondag doe ik de wandeling Van Eyck vermist. De Wetterse connectie in Wetteren (een organisatie van Belgodrome in samenwerking met de toeristische dienst van Wetteren): is al volzet sinds vorige week, dertig inschrijvingen, bijna allemaal mensen van Wetteren. Hetzelfde toen ik in maart in CC Nova een theaterversie bracht van Van Eyck vermist (een organisatie van het Davidsfonds): meer dan 300 plaatsen, ruim een maand van tevoren uitverkocht.

De toeristische dienst speelt de zaak van De Rechtvaardige Rechters trouwens steeds meer uit als troef. Op 15 mei organiseerde de dienst een hele dag rond de zaak. De wandeling Van Eyck vermist zit nu in het vaste aanbod voor groepen die een bezoek brengen aan Wetteren. Ook daar lopen de inschrijvingen als een trein.

Van Eyck vermist. De Wetterse connectie van zondag is dus uitverkocht. In de lente van 2011 komt er nog een. Van de Gentse versie van de wandeling is er dit jaar nog één wandeling, op zondag 7 november.

Volgende bericht op woensdag 3 november 2010.

Neemt belangstelling voor Lam Gods-diefstal af?

Neemt de belangstelling voor de diefstal van De Rechtvaardige Rechters af? Als je op Google afgaat, zou je denken van wel.

Op de Google-dienst Insights for Search kun je nagaan wat de evolutie is van zoektermen die mensen ingeven op de populaire zoekrobot. Als je de Belgische resultaten voor "rechtvaardige rechters" opvraagt, verschijnt een gestaag dalende lijn sinds 2004 (het begin van de beschikbare gegevens). Vooral na 2007 is de belangstelling maar lauw. (De resultaten kunnen vertekend zijn omdat tot 2006 op de VRT-televisiezender Canvas een humoristisch programma liep met de naam De Rechtvaardige Rechters.)

Af en toe zie je een piek. De grootste pieken doen zich in voor in 2004, wanneer de media veel aandacht besteden aan de zeventigste verjaardag van de diefstal (en ook mijn boek De wraak van het Lam Gods verschijnt), in 2005, wanneer het vierde boek van Karel Mortier verschijnt, en in 2006, wanneer het VRT-televisieprogramma Koppen het over de zoektocht in de Sint-Laurentiuskerk in Antwerpen en de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Laken heeft en de kranten ondertussen veel aandacht besteden aan een nieuwe poging in Sint-Baafs. Een laatste, bescheiden piek zie je in juni 2008, wanneer het parket de grote middelen laat aanrukken om in een parkeergarage in de Gentse Sint-Jansvest te gaan graven.

De 75e verjaardag, in april 2009, is ook nog goed voor een opflakkeringetje, maar het aantal zoekopdrachten is dan maar 18 procent meer van de hoogste piek in 2005. Patrick Bernauw had het vorig jaar al over een zekere "rechtersmoeheid".

Eindelijk een museum

Eindelijk een museum. Het STAM. Een museum dat de geschiedenis van Gent vertelt. Een museum ook dat over de diefstal van De Rechtvaardige Rechters vertelt. Eindelijk krijgt dit prachtige verhaal een plaats in een museum - onbegrijpelijk dat dit niet veel eerder is gebeurd.

Gisteren werd het museum aan de pers voorgesteld (VRT-televisiejournaal, Radio 1, De Gentenaar). Zaterdag (9 oktober) gaat het open voor het publiek.

Het STAM had aan mij gevraagd het concept uit werken en beeldmateriaal te zoeken voor de Rechtvaardige Rechters-zaal. De ontwerpers van Tijdsbeeld & Pièce Montée hebben het vormgegeven.

Het zijn eigenlijk twee zaaltjes. In het eerste wordt de enorme impact van de diefstal opgeroepen. In een ruimte die de Vijdkapel suggereert (de wakkere bezoeker zal in de geometrie een echo van het Lam Gods herkennen), eist een kopie van het schitterende Lam Gods alle aandacht op, vooral door dat grote gat links onderaan, de plaats waar de twee gestolen panelen zaten. Dit is de scène waar het publiek zich de ochtend van 11 april 1934, de ochtend na de diefstal, kwam aan vergapen.

In de tweede ruimte belandt de bezoeker midden in het onderzoek, een onderzoek dat nu al meer dan zeventig jaar duurt. Op drie van de vier muren zijn foto's, kaarten en processen-verbaal aangebracht, allemaal wat schots en scheef geplakt, met overal pijlen ertussen die mogelijke verbanden blootleggen, net zoals in een politiecommissariaat waar speurders alles op een groot bord aanbrengen. In de vierde muur zitten veertien lades, met daarin reproducties van de veertien brieven die de mysterieuze D.U.A. aan bisschop Coppieters heeft geschreven.

Bij de zoektocht naar goede beelden zijn we in het Gentse Stadsarchief op enkele fascinerende foto's gestoten, dankzij Storm Calle en André Capiteyn, onder meer foto onderaan. Hij komt van persfotograaf Geo Pieters (geen familie); het Stadsarchief bezit een hele reeks glasnegatieven van hem. Het is een van de zeldzame foto's waarbij het geschonden Lam Gods met gesloten zijluiken wordt getoond. Dit is wat suisse Oscar Van Bouchaute moet hebben gezien toen hij de vroege ochtend van 11 april 1934 de diefstal ontdekte. Ik zou hier uren naar kunnen kijken...

Volgende bericht op woensdag 13 oktober 2010.